این کشور هم اکنون سال‌های ابتدایی پس از ثبات نسبی را طی می‌کند و به علت جنگ، عقب ماندگی و فقدان زیرساخت‌ها نیاز فراوانی به همه صنایع از جمله صنعت فناوری اطلاعات دارد.

بدیهی است با توجه به نیاز آن کشور و نزدیکی مردم آن به ایران در شرایط مساوی با سایر رقبای خارجی، شرکت‌های ایرانی در اولویت خواهند بود که در این رابطه نکات زیر قابل توجه است.

هم زبانی دو ملت ایران و افغان یک امتیاز مهم است، اما برای حضور در آن بازار هم زبانی نه شرط لازم است و نه کافی، این به آن معناست که تنها در صورت فراهم آوردن تمامی امکانات مادی و برابری محصولات و خدمات از نظر کیفی با سایر رقبا، شرکت‌های ایرانی شانس بیشتری خواهند داشت و فقط امتیاز هم زبانی مزیت بالایی نخواهد بود.

در حال حاضر تعداد زیادی از شرکت‌های خارجی با توجه به حضور بسیاری از مهاجران تحصیل کرده و متخصص فارسی زبان به ویژه در اروپا و آمریکای شمالی، تیم‌های ویژه‌ای را تشکیل داده و در آن بازار حضور دارند.

از طرف دیگر، تعدادی نیز با همکاری شرکت‌های ایرانی البته به عنوان پیمانکار دست دوم یا سوم در این بازار حضور پیدا کرده‌اند، برخی از کشورها نظیر هند نیز در حال آموزش زبان فارسی به گروه‌های کاری خود هستند.

ذکر این حقایق به آن معناست که هم زبانی امتیاز تعیین‌کننده ای در شرایط غیر مساوی نخواهد بود.

البته نکته بعدی نیز گسترش روزافزون کاربرد زبان انگلیسی در افغانستان و مطرح شدن آن حتی به عنوان زبان دوم آن کشور در طی چند سال آینده است، که البته حضور پررنگ آمریکا در آن کشور این موضوع را تشدید و تسریع خواهد کرد.

تمامی موارد مذکور بدان معناست که گذشت زمان از دست دادن فرصت برای شرکت‌های ایرانی در استفاده از این امتیاز است.

افغان‌ها در حال ساخت یک کشور جدید هستند و در واقع به همه چیز نیاز دارند بنابراین در صورت تماس و مذاکره با آنها، اعلام آمادگی برای انجام طرحهای مورد نیاز از سوی آنها قطعی خواهد بود.

اما نکته کلیدی مهم آن است که افغان‌ها نقدینگی ندارند، در واقع اغلب شرکت‌هایی که در افغانستان به انجام پروژه، از جمله پروژه‌های نرم افزاری مشغولند پول قراردادهای خود را از محل کمک‌های بلاعوض کشورهای متبوع خود به افغانستان دریافت می‌کنند.

نمونه بارز آن حضور موفق یک شرکت ایرانی برای پیاده‌سازی سیستم Billing افغانستان از محل کمک‌ها و اعتبارات ایران به این کشور است.

افغان‌ها تا حد امکان از گرفتن وام به جز در مسائل کلان که خود پروژه هزینه و بدهی‌های خود را در دراز مدت پوشش خواهد داد، پرهیز می‌کنند و از سوی دیگر کشورهایی که کمک‌ها را به افغانستان اعطا می‌کنند تنها این عمل را برای شرکت‌های هم وطن خود یا متحدین راهبردی انجام می‌دهند همانگونه که ایران نیز تاکنون چنین کرده است.

در این میان وضعیت شرکت‌های ایرانی چگونه است؟ همانگونه که ذکر شد تقریبا برای تمامی محصولات و خدمات شرکت‌های نرم‌افزاری ایرانی در افغانستان مشتری وجود دارد و در آن شکی نیست، اما افغان‌ها پولی برای پرداخت ندارند.

اعتبار تخصیص داده شده از سوی دولت ایران برای کمک به افغانستان نیز به ظاهر تمام شده و اعتبار اعلام شده چند میلیارد دلاری هم به صورت وام به افغانستان تخصیص خواهد یافت.

با این تفاسیر راهکارهای حضور در بازار افغانستان شامل "مذاکره با شرکت‌های خارجی علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری و حضور در بازار افغانستان" ،" حمایت دولتی در غالب پروژه‌های کلان"، "تخصیص بودجه حمایتی از سوی دولت" و "درخواست از دولت ایران برای اختصاص بودجه بیشتر برای کمک به افغانستان و البته تخصیص بخش بیشتری از آن به شرکت‌های نرم افزاری به منظور تحکیم جایگاه شرکت‌های نرم افزاری ایرانی در افغانستان" است.

همچنین "ایجاد نمایشگاه دایمی محصولات شرکت‌های نرم افزار ایرانی"، "ایجاد یک نقطه تماس تجاری شرکت‌های ایرانی در افغانستان" و"استخدام شرکت‌های مجرب بازاریابی خارجی در زمینه نرم افزار" از دیگر مواردی است که برای حضور در بازار نرم افزار افغانستان باید به آن توجه شود.